Andırın Çevre Bildirisi
Andırın Gelişim Platformu
ANDIRIN ÇEVRE BİLDİRİSİ
Andırın iki yüz ile iki bin yedi yüz rakımları arasında Toros’ların Çukurova’ya bakan yamaçlarında, dere, tepe vadi, dağ ve cep ovalardan oluşan fiziki coğrafya üzerinde yer alır.
Toroslardan akan sular birleşerek dere olur, dağların arasında derin vadilerden geçerek güneye iner. Dağların arasında farklı rakımlarda mikro klima özelliği taşıyan cep ovalar bulunur. Böylece Andırın güneyden kuzeye rakım yükseldikçe ova, vadi ormanlık alanlar zenginleşerek çoğalır. Engebeli yerler mera, dağların düzlükleri de yayla olarak kullanılır.
Andırında doğal bitki örtüsü ağaç türleri ve bitki çeşitleri bakımından oldukça zengindir. Bölgenin yüz yıllardır yayla olarak kullanılması, göç yolu üzerinde bulunması bugün de yayla olarak kullanımının artması sonucu sığınılan doğa tehdit altına girmiştir.
Andırında doğayı bozan unsurları beş grupta toplayabiliriz.
1- Plansız, düzensiz yaylacılık
2- Plansız yoğun yerleşim
3- Modern, makineli tarım faaliyetleri,
4- Ormanların plansız kesimi,
5- Çevreye duyarsız yatırımlar
Andırın bugün beş grupta toplanan faaliyetlerin kuralsız yürütümü sonucu etkilenmekte, doğal yapısı ve dengesi bozulmaktadır.
Andırın sözünü ettiğimiz gelişmelerin sonucu olarak ciddi çevre problemleri yaşamaktadır. İlerde tedbirler alınmaz ise çevre daha da tehlike altına girecek, geri dönülmez sonuçlar doğacaktır.
Aşağıda başlıklar halinde Andırında yaşanan çevre sorunlarını yer göstererek tespit ediyoruz.
1- Sulak alanlar
Andırında sulak alanlar kalmadı. Andırındaki cep ovaların su kaynaklarının başında dere yataklarında ovaların çukur yerlerinde bulunan sulak alanlar makineli tarın sonucu kurutularak ekin dikim alanlarına dönüştürüldü. Bugün andırında birkaç sulak alan kalsa da su kaynaklarıyla beslenemez halde. Sulak alanlara konan göçmen kuşlar bile gelmez oldular.
2- Göller
Andırında göl sayılmasa da su toplanan küçük havzalarda ufak göller bulunurlar. Bugün onlardan eser kalmadı. Göllerin etrafındaki doğal yapı ekim dikime dönüştü. Göller etrafındaki doğal hayat ortadan kalktı. Yalnızca ak gümüş köyü civarında Koca göl (yazın kuruyor) ile Aslantaş baraj gölü yaşıyor.
3- Vadiler
Andırında Toros dağlarının çukur ovaya yönelen ırmak ve çaylarının oluşturduğu derin vadiler bulunur. Bunlar arasında Keşiş çayı , Andırın çayı , Kör sulu çayı. Kara su çayı , çınar geçidi deresi bunlar arasındadır. Vadileri besleyen su kaynakları azaldığı için vadilerde doğal yapısı , bitki örtüsü ekolojik denge bozulmaktadır. Birde dereden alınan sular son yıllarda yapılan hidroelektrik santral barajları vadilerin doğal yapılarını tamamen bozmaktadır.
4- HES
Ülkemizin enerji ihtiyacı için küçük sular üzerinde enerji santralleri kurulması çok yerinde bir karardır. Ancak enerji elde edilen ırmak ve derelerin doğal ve ekolojik yapılarının bozulmaması için tedbirlerde almalıdır. Bu kapsamda enerji santrali kurulan sular üzerinde bu suların üçte birinin dere yatağına bırakılması şart olarak koşuluyor ve Andırında hidroelektrik santralleri buna uymamaktadır. Hidroelektrik santralleri inşaatları vadilerin güzelliğini tamamen bozmaktadır. Birde inşaat sırasında inşaat ve her türlü atıklar vadilere başı boş salınarak ekoloji ciddi şekilde tahrip edilmektedir. Kara su , andırın suyu , bulgur kaya üzerinde kurulan santraller bunun en canlı şahididir.
5- Yüksek Gerilim Hatları
Bu gün bilim adamlarınca yapılan araştırmalarda kanser hastalığına sebep olan yüksek gerilim hatları ilçemizin etrafını kuşatma altına almıştır. Her geçen yeni hat için metrelerce genişliğinde ve kilometrelerce uzunluğunda ormanlık alan kesilmiştir. Bundan sonra yapılacak iş yüksek gerilim altında kalan alanları yeşil tutmak , yeni gerilim hatları için doğaya en az zarar verici güzergahlar seçmek olmalıdır.
6-Yaylacılık
Günümüzde yaylacılık çok farklı boyutlara taşınmıştır. Betonarme yapılarla yayla kentler oluşmakta, tarım ve su havzaları istilaya uğramaktadır. Artık evinde bulaşık makinesi bile kullanan yaylacılarımız için su kaynaklarımız cevap veremez hale gelmiştir. Yaylacılıkla beraber doğa’nın tahrip edildiği , ormanların kesildiği , çevrenin kirletildiği görünen gerçeklerdir. Üstelik doğaya zarar veren yapılaşma yöntemleriyle her yer betonlaşmaktadır. Buna mutlaka dur denilmelidir. Nerelerin yayla olacağı , nerelere yapı yapılacağı planlanmalı izine tabi olmalıdır. Denetlenerek kaçak yapılaşmanın önüne geçilmelidir.
Yayla turizmi andırının geleceği için son olarak diyoruz ki; Andırın artık tam anlamıyla doğa turizmine açılmalıdır. Tek kurtuluşu bu yönde yapılacak faaliyetlerdedir. İnsanlarımızın bilinçlenmesi ve ilçesine sahip çıkması gerekmektedir, bizler bilinçli olursak doğal kaynaklarımıza sahip çıkabiliriz. Doğal kaynaklarımız var oldukça da ekonomik faydalar sağlayabiliriz.
7-Tarım havzaları
Andırında ovalarda bugün tamamen tarım yapılmaktadır. Ovaların yanında yamaç ve vadilerde tarım alanlarına açılmıştır. Yani eskiden var olan yaylaklar , meralar , boş alanlar bugün artık tarım toprağı olarak kullanılmaktadır. Tarıma baktığımızda gübre ve ilaç atılmayan ekili dikili alan kalmamıştır. Bunlar yer altı ve yer üstü sulara karışarak eko sistemi iyice bozmaktadır. Halbuki Andırın gibi yörelerde doğal tarıma dönüş olsa az ürün elde edilse de Pazar talebi nedeniyle şimdiki yerine daha fazla kazanç elde edilir. Andırında tek çare doğal ve ekolojik tarıma , ekim dikime ve hayvancılığa yönelmektir.
8-Yer altı suları
Yer altı suları maalesef hem azaldı hem de kirlendi. Eskiden iki üç metreden çıkan yer altı suları bugün elli altmış metre hatta yüz metrelerden zor çıkıyor. Yer altı suları azaldıkça yer üstünde kurakjlık artıyor .Halbuki yer altı sularının yönetimi devlete aittir ve planlı işletilmelidir. Bugün isteyen kişi tarlasını veya bahçesinin başına kuyu açarak yer altı suyunu kullanmaktadır.
9-İçme suları
İçme sularının kaderi de yer altı suları gibidir. Artık çeşme yapılacak su kaynağı kalmadı. Yerleşimlere getirilecek içme su kaynakları bulmak imkansız. Var olanlarda tabiat koşullarına göre azalıyor ve çoğalıyor. Mevcut içme su kaynakları da hem azalıyor hem de kirleniyor. Önüne de maalesef geçilemiyor.
10-Temizlik (katı ve sıvı atıklar)
Bugün andırının merkez ve belediyeleri hariç köylerinde kanalizasyon sistemi bulunmamaktadır. Mevcut sistemlerde yetersizdir. Köylerimizin yanında yoğun yayla yerleşimlerinde de kanalizasyon sistemi gerekmektedir. Andırının kanalizasyonu ucunda arıtma sistemi olmaması çevreye ciddi şekilde kirletmektedir. Andırın gibi yerlerde doğal kanalizasyon arıtması en ideal çözümdür. Enişlibi dediğimiz bölgede toplanan sıvı atıklar doğal arıtma yoluyla çok kolayca arıtılabilir. Andırın için başka da bir çözüm yolu görülmemektedir.
Katı atıklara gelince durum daha da vahimdir. Andırın merkez başta olmak üzere hiçbir yerleşim yerinde çöp depolama sistemi bulunmamaktadır. Herkes en kolay ve ıssız bulduğu yerlere çöpleri dökmektedir. Buna yaylacıları ve piknikçileri de ekleyince andırının ne halde olduğunu düşünün. Katı atıklar için olması gereken çözüm , bütün ilçeyi içine alacak çöp toplama ve depolama sistemi kurmaktır.
11- Doğal Yapı
Andırının gücü ve tanınmışlığı doğal yapısından ileri gelmektedir. Ormanları, bitki örtüleri , doğada bulunan canlı cansız bütün var olanları bozmadan korumak ve yerinde kullanmak suretiyle doğal yapımızı koruyabiliriz. Aksi takdirde herkes benim yaptığım ne zarar verir gibi düşünürse tabiat elden çıkar. Bir ağaç dalını kesmemek , bir bitkiyi kökünden koparmamak , doğaya yapabileceğimiz en büyük iyiliktir. Ama maalesef yatırım yapılırken , yerleşimler oluşurken doğaya ciddi zararlar veriyoruz , onun için Andırında yapılacak her faaliyetin doğaya vereceği zarar önceden hesaplanmalı , planlama yapılarak en asgariye indirimleridir.
12-Doğal ürünler
Çok değil. On beş yirmi yıl öncesinin doğal ürünlerini maalesef andırında göremiyoruz. Bütün ekim dikimlerde gübre ve ilaçlama kullanılarak doğal ürünler ortadan kaldırılıyor. Halbuki coğrafyamız , arazi ve toprak yapımız , bitki örtümüz , temiz sularımız doğal ürünler yetiştirmeye çok müsait. Yerli tohumlar kullanılarak çok rahat doğal ürünler elde edebilir pazara sunabiliriz. Andırın doğal ürünlerin üretimine mutlaka geri dönmelidir
13-Ormanlar
Ormanlar kesile kesile kesilemeyecek hale geldi. Kalan ormanlar bundan sonra bakım ve koruma ormanlarına dönüşmeli. Yani korunarak bu haliyle devam etmeli. Yakacak için orman kesimine izin verilmemeli onun yerine tutuşturucu kesim için izin verilmeli. Köylülere kömür yakımı teşvik edilmeli. ekolojik orman ürünleri yönünden zenginliği sebebiyle. Andırın ormanları bundan sonra farklı bir işletmeciliğe dönüştürülmeli. Ormanlık alanlar da fidan dikimleri yaygınlaştırılmalıdır. Ormanların korunması için halkla iş biriliği yapılmalı, denetimler arttırılmalıdır.
14-Madenler ve taşocakları
Andırın yöresinde ciddi maden yatları olmasa da taş ocağı ve mermer yönünden zengin bir yapısı vardır. Ama ne yazık ki taş ocağı ve maden ocakları açılırken doğaya ve çevresine ciddi zararlar veriyor. Bu tür işletmelerde ÇED raporları mutlaka alınmalı. Kapatılan ocaklar doğal haline geri getirilmelidir.
Bir ilçe düşünün ki; geleceği doğal yapısına , tarımına , yaylacılığa bağlı olsun. Bu durumda yapılacak şey doğayı ve çevreyi korumak olmaz mı ? Yapılacak şey insanları bilinçlendirerek doğayı korumak olmaz mı? Bütün kurumlar , mahalli idareler , sivil toplum kuruluşları el ele vererek ilçeyi doğal dengesini koruyarak geliştirmek olmaz mı?