Andırın Mustantığı Abaza Durdu Bey’in Ağıdı
Derleme
Celil ÇINKIR
ANDIRIN MUSTANTIĞI ABAZA DURDU BEY’İN AĞIDI[1]
Kaynak kişi ve kaynak kişinin kelamından ağıtın hikayesi ve metni: Andırın Beşbucak Köyü’nden 1925 doğulu Zülfüye Kabalcı.
Bundan 120 sene gadar evvel Ermenilerin Andırın’ı ve Geben’i yakıp yıkmaları esnasında Andırın yönetiminde söz sahibi olan Mustantık[2] Durdu Beğ de öldürülüyor guzum. Bu ağıt Abaza Durdu Bee’n Ermeniler tarafından öldürülmesinden sonra yakılmıştır. Ağıdı kim yakmış bilmiyom. Bu ağıdı ben gayınbabamdan duydum, ondan öğrendim. Ermeniler Hökümetimizi (Andırın’ı) yakıyollar, dosyalarımızı, nüfus defterlerimizi, dapı defterlerimizi yakıyollar, paramızı alıyollar.
Amanın Hökümet [3]alışdı
Gaymakam yaralı düşdü
Kör olası Çoturoğlu
Sandıkta para belişdi
Durdu Bee’mi bulmuşlar
Aa dırnaandan bilmişler
Çaman edip sermişler
Dayanıp da duramıyom
A gonaa goyak goyak
Merdiveni seksen ayak
Durdu Bee’mi öldürmüşler
Bacısı burada gerek
Kak bacı baaçayı gezek
Gutlu geyek, tozak tozak
Durdu Bee’mi öldürmüşler
Bacısının yolu uzak
[1] Andırın tarihine ışık tutacak ağıtlardan bir tanesi. Ermenilerin Andırın ilçesini basarak yakmaları esnasında söylenmiştir. Bu olaydan sonra Andırın 1925 yılına kadar Göksun kaymakamlığına bağlanmıştır.
[2] Mustantık: Sorgu hakimi.
[3] Hökümet: Andırın halkının dilinde Andırın demektir. Köylüler eskiden Andırın’a gidiyoruz demezler bunun yerine Hökümet’e gidiyok derlerdi.