Geben Kasabası ve Halkının Yaşadığı Canlı Olaylar
Araştırma
İbrahim ERGÜN
GEBEN KASABASI VE HALKININ YAŞADIĞI CANLI OLAYLAR
Geben kasabası Andırın ilçesine bağlı olup 30 km mesafede bulunmaktadır. Coğrafi yönden Orta Toroslar’dan sayılan Mail, Höbek ve Kayıranlı Dağlarının eteğinde Baran Vadisinde kurulmuştur. Kuruluş tarihi kesin olarak bilinmemekle beraber yaşadığı olaylarla mukaise edildiğinde 17. y.y. da kurulmuş olduğu anlaşılmaktadır. Kasabanın ön kısmında 80.000 hektar tarım arazisi bulunmaktadır. İklim olarak kış ayları soğuk ve karlı geçer. Yaz ayları ise serin ve çok mutedil geçtiği için eskiden beri olduğu üzere ekseriyetle Çukurova’dan aşiret gelmektedir.
Geben halkı iyi niyetli olması nedeniyle kavgayı sevmeyen bir karaktere sahiptir. İşte halkın böyle olmasından yararlanan ve Çukurova’dan gelip gebenin gümüş oluk yaylasında yayla yapan ve yoğun malcılıkla uğraşan Cerit Aşireti çobanları Gebenlilerin ziraatlarından, mallarından yararlanırlardı. Buna müdahale etmek isteyen ziraat bekçilerini döverlerdi. Bu durum Gebenlileri taciz etmişti. Bu dudumdan taciz olan Gebenliler 50 okka yağ toplayıp Cerit Aşiretini Maraş Beyi Osman Paşaya şikayet ederler. Osman Paşa Cerit Aşireti Beyine bir name yazar. Namede der ki, Gebenlilerin üstünden zulmü kaldır. Aksi takdirde karşında beni bulursun. Gebenliler nameyi getirip Cerit Aşireti Beyine verirler. Bunun üzerine zulüm biraz hafifler ama tamamen kalmaz. Bu sefer Gebenliler bir 50 hokka yağ daha toplayıp paşanın yanına tekrar gelirler. Bu durumu gören Osman Paşa Gebenlilere der ki, yaz aylarında benim yayla yapmama bir yer var mı? Deyince evet efendim senin için çok müsait bir yer var. Derler. Osman Paşa o zaman oraya önümüzdeki yaz bana çadır ve hayma tutun ve beni gebene götürün o zaman benim olduğum yere cerit basamaz siz de kurtulursunuz deyince Gebenliler sevinerek başımız üstüne efendim derler. Gelecek sene yaz gelince Gümüşoluk Yaylasına paşa için çadır ve hayma kurup paşayı göçürüp getirirler. Ve Cerit Aşiretinin zulmünden kurtulurlar. Bunun yanı sıra her yıl hane başı paşaya 15 okka yağ verirler. Bu durum bir kaç sene böyle devam eder. Cerit Aşireti gelmez olur. Rahatsızlık kalmaz bir gün Gebenliler toplanır artık paşaya yağ vermeyelim derler. İçlerinden söz söylemeye becerikli beş kişi seçerler ve paşanın çadırına gönderirler. Beş Gebenli paşanın çadırına 50 metre kadar yaklaşıp oraya otururlar. Saat 09.00 sıraları olsa gerek ki, paşanın Çukurova Bozdoğan Aşiret Beyinin kızı olan Kara Hatun 8–9 yaşlarındaki oğlu Süleyman’ı çadırların etrafında gezdirirken bir de bakar ki çadıra 50 metre uzakta birkaç kişinin oturduğunu görünce onlara gelin diye el eder. Gebenliler 10–15 metre kadar kendine yaklaşınca yüksek ses ve acayip bir tavırla ne ulan abalı Gebenliler derdiniz ne gene der. Hatunun hal ve hareketi onları şaşırtır. Bu sene yağ vermeyecektik diyecekleri yerde şaşırırlar. Hatun bu sene vereceğimiz yağı eninik mi kereli mi verelim der. Hatun bakar ki eninik daha iyi mademki erinik vermek istiyorsunuz bundan sonra da erinik verin der.
Gebenliler yüzleri azgın suratları düşük kendilerini bekleyenlerin yanına gelirler. Onları bekleyenlere ne yaptınız diye sorunca kereliyi erinlik ettik derler. Ondan sonra da devamlı erinik verirler.
Osman paşa duruma bakar Gebenlilerin saf ve iyi niyetliliğinden yararlanarak gebenin arazisinde boşluk bularak doğusu Mail batısı, Kızılgöl, kuzeyi Koyun yolu, güneyi Camuz yokuşu olmak üzere bu hudut içinde 20.000 dekar araziye tapu kestirir. Bu tapu zamanla Gebenlileri çok büyük sıkıntıya soktu. İşte bu canlı olay yukarıda bahsettiğim gibi geben halkının saf ve iyi niyetliliğinden meydana gelmiştir.
Bu canlı ve yaşanmış olayı kasabanın en yaşlı ve ileri gelenleri ile oturup sorarak öğrendim ve kaleme alarak 1982 yılında kasabada belediye başkanı iken derledim. 1982 yılının mayıs ayında Çukurova radyosundan bir ekip geldi iki gün misafirim oldular. Birçok araştırma yaptılar. İşte o zaman yukarıdaki canlı olayı benden röportaj olarak kasete aldılar. Ve günaydın programında yayımladılar.
